Το ξέρουμε πως λατρεύεις να δημιουργείς πρωτότυπους χαρακτήρες με τη φαντασία και το μολύβι σου. Περνάς αμέτρητες ώρες σκιτσάροντας φιγούρες, αναπτύσσοντας σενάρια και γράφοντας διαλόγους που ξεδιπλώνουν έναν ολόκληρο κόσμο επάνω στο χαρτί.
Όμως, δεν περιορίζεσαι μόνο στο σκίτσο, αφού γνωρίζεις ότι μέσα από το διάβασμα βρίσκεις συνήθως την έμπνευση που αναζητάς. Γι’ αυτό, άλλωστε, ξεφυλλίζεις μανιωδώς ό,τι graphic novels πέφτουν στα χέρια σου, ενώ έχεις τακτοποιημένη στη βιβλιοθήκη σου μία αξιοζήλευτη συλλογή από manga.
Και εννοείται πως, μόλις ανακοινώνεται η ημερομηνία για το Comic Con της περιοχής σου, δεν αφήνεις την ευκαιρία να πάει χαμένη – τρέχεις αμέσως να βγάλεις το εισιτήριό σου!
Θέλεις, λοιπόν, να δεις τις δικές σου δημιουργίες στα ράφια των comic stores, δίπλα στις συλλογές των σκιτσογράφων που είναι το μεγαλύτερο πρότυπό σου; Αν ναι, μάθε πώς μπορείς να χαράξεις το επαγγελματικό σου μέλλον στη σκιτσογραφία με οδηγό το ξεχωριστό ταλέντο σου!
Τι είναι η Σκιτσογραφία;
Σκιτσογραφία ονομάζεται η τέχνη της σχεδίασης σκίτσων για comics, cartoons και animations. Είναι μία συναρπαστική ειδικότητα, αφού συνδυάζει την καλλιτεχνική έκφραση με την αφήγηση ιστοριών, τη μετάδοση ιδεών ή την προβολή μηνυμάτων.
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η σκιτσογραφία συνδέεται με έναν πολύ μεγάλο αριθμό κλάδων, όπως:
- Εφημερίδες
- Περιοδικά
- Βιβλία
- Σειρές
- Μέσα ενημέρωσης
- Εκπαιδευτικά υλικά
…και ακόμη περισσότερα σε παραδοσιακά και digital μέσα.
Μέσα από τη σκιτσογραφία, τα κείμενα ενός εντύπου ζωντανεύουν και παίρνουν μία νέα διάσταση, στην οποία πρωταγωνιστούν οι χαρακτήρες και οι περιπέτειές τους. Τα sketchings μπορεί να είναι απλά ή περίπλοκα, ασπρόμαυρα ή έγχρωμα, και να χρησιμοποιούνται για να χαρίσουν γέλιο στον αναγνώστη, να καυτηριάσουν την επικαιρότητα, να συγκινήσουν ή να προσφέρουν τροφή για σκέψη μέσα από νοήματα και συμβολισμούς.
Τι κάνει ένας Σκιτσογράφος;
Το επάγγελμα του εικονογράφου-σκιτσογράφου δεν είναι τόσο απλό όσο νομίζουν οι περισσότεροι! Η δουλειά του comic artist δεν τελειώνει στον σχεδιασμό ενός σκίτσου, αλλά περιλαμβάνει πολλά παραπάνω βήματα, τόσο πριν το σκιτσάρισμα, όσο και μετά: τόσο πριν το σκιτσάρισμα, όσο και μετά:
Αφήγηση (Storyline)
Η εργασία του σκιτσογράφου ξεκινά από τη δημιουργία μίας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος. Το storyline που θα αναπτύξει πρέπει να διαθέτει όλα τα στοιχεία που θα κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών, έτσι ώστε να περιμένουν με ανυπομονησία την κυκλοφορία του επόμενου τεύχους.
Φυσικά, παράλληλα με την εξέλιξη της κεντρικής υπόθεσης, αναπτύσσει συγχρόνως μικρότερες αφηγήσεις που εστιάζουν στους ίδιους τους πρωταγωνιστές/χαρακτήρες, τις σχέσεις μεταξύ τους και τις συγκρούσεις τους με άλλους ήρωες, προκειμένου να τροφοδοτήσει το σενάριο με ακόμα περισσότερα γεγονότα.
Εννοείται πως από το storyline δεν μπορούν να λείπουν οι συναρπαστικές ανατροπές, τα αναπάντεχα plot twists, η κλιμάκωση των γεγονότων, η επίλυση των επιμέρους side stories και το – συνήθως συγκλονιστικό – grand finale. Όλα αυτά πρέπει να τα σκεφτεί ο δημιουργός πριν προχωρήσει στον σχεδιασμό των χαρακτήρων του, και όπως καταλαβαίνεις, δεν είναι και λίγα!
Σχεδιασμός χαρακτήρων
Ίσως το αγαπημένο στάδιο των περισσότερων σκιτσογράφων είναι η δημιουργία και ανάπτυξη των χαρακτήρων. Η γοητεία αυτής της εργασίας έγκειται στην αποτύπωση της προσωπικότητας του κάθε ήρωα, η οποία επιτυγχάνεται όχι μόνο μέσα από τα λεγόμενά του, αλλά ακόμη και από τη φυσιογνωμία και τα χαρακτηριστικά που θα του αποδώσει ο εικονογράφος.
Ένας χαρακτήρας με βάθος κουβαλάει πάντοτε μία ιδιαίτερη προσωπική ιστορία – το γνωστό και ως backstory – και είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζει ο δημιουργός για να τον σχεδιάσει σωστά. Επιπλέον, καθώς εξελίσσεται η υπόθεση, είναι σημαντικό να εξελίσσονται και οι χαρακτήρες μαζί της, ώστε να βιώσει ο αναγνώστης καλύτερα το προσωπικό τους ταξίδι.
Συνεπώς, ο σκιτσογράφος πρέπει να λάβει υπόψη το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ιστορίας που αφηγείται, ώστε να διατηρήσει μία συνοχή στους χαρακτήρες του και να τους προσαρμόζει στις εκάστοτε καταστάσεις.
Σχεδιασμός σελίδας (Panel layout)
Αφού, λοιπόν, καθοριστούν όλα τα παραπάνω, σειρά έχει η οπτικοποίηση της δράσης επάνω στη σελίδα μέσα από τη σύνθεση του storyboard. Το συγκεκριμένο στάδιο είναι πολύ σημαντικό, αφού δίνει ρυθμό στην αφήγηση και καθοδηγεί τον αναγνώστη για να ακολουθήσει σωστά τη σειρά των γεγονότων.
Η πιο συνηθισμένη μορφή panel είναι τα grids, τα κουτάκια δηλαδή που αναπτύσσονται σε παράλληλη σειρά. Σε κάθε ένα από αυτά, λαμβάνει χώρα μία σκηνή ή ένας διάλογος και – ως επί το πλείστον – έχουν το ίδιο μέγεθος. Όμως, ένας σκιτσογράφος μπορεί να παίξει με αυτή τη σύμβαση και να την προσαρμόσει για να εξυπηρετήσει την εξέλιξη της πλοκής ή για να τονίσει ορισμένα σημεία της αφήγησης.
Για παράδειγμα, επιλέγοντας μικρότερα grids, δίνει στον αναγνώστη την αίσθηση ότι τα γεγονότα τρέχουν με πιο γρήγορους ρυθμούς, ενώ αν θέλει να εστιάσει σε ένα σημείο της ιστορίας, μπορεί να χρησιμοποιήσει μεγαλύτερα grids ή και ολόκληρη τη σελίδα.
Διάλογοι
Άλλος ένας καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία ενός comic είναι οι διάλογοι που αναπτύσσονται ανάμεσα στους ήρωες. Μέσα από τον διάλογο, τον μονόλογο ή ακόμα και τη σιωπή, μεταφέρονται στον αναγνώστη οι σκέψεις, τα συναισθήματα και η διάθεση των χαρακτήρων.
Είναι κρίσιμο να διατηρείται ένα συγκεκριμένο στυλ ομιλίας για κάθε ήρωα – αυτό άλλωστε θα συμβάλλει στο ολοκληρωμένο “χτίσιμο” του χαρακτήρα και θα τον διαφοροποιεί από τους υπόλοιπους. Έπειτα, ο σκιτσογράφος χρειάζεται να δώσει προσοχή και στο μέγεθος του διαλόγου – ο περιορισμένος χώρος του χαρτιού απαιτεί οικονομία λέξεων, και άρα την επιλογή όσων μεταφέρουν σωστά τα μηνύματα που επιθυμεί να περάσει μέσα από το σκίτσο του.
Γραμμές και προοπτική
Όσον αφορά τα αμιγώς σχεδιαστικά στοιχεία του σκίτσου, ένα από τα ζητήματα στα οποία πρέπει να εστιάσει ο εικονογράφος είναι οι γραμμές και η προοπτική. Αφενός, το πάχος, η υφή και οι κυματισμοί που θα επιλέξει για τις γραμμές των σκίτσων του ορίζουν το οπτικό ύφος του comic. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε ένα σχέδιο με καθαρές, ανάλαφρες γραμμές και σε ένα με πιο παχιές και σκούρες – όλα μαζί διαμορφώνουν την ατμόσφαιρα και τα συναισθήματα που θέλει να μεταφέρει στον αναγνώστη.
Αφετέρου, η προοπτική χρησιμοποιείται για να δημιουργηθεί η αίσθηση του βάθους, του χώρου και της κίνησης σε ένα σκίτσο. Μπορεί ο δημιουργός να προτιμά τα 2D σχέδια από τα 3D ή να εναλλάσσεται ανάμεσα στην πρωτοπρόσωπη και την τριτοπρόσωπη οπτική. Το σημαντικό είναι πως κάθε απόφασή του έχει έναν σκοπό: να χτίσει το περιβάλλον στο οποίο θα εκτυλίσσεται η δράση και να οδηγεί το μάτι των αναγνωστών με τη λογική που ο ίδιος επιθυμεί.
Χρώματα και γραμματοσειρές
Στον κόσμο των comics, οι χρωματικές παλέτες αποτελούν ένα από τα πιο δυνατά εργαλεία, αφού κυριολεκτικά στήνουν το σκηνικό της ιστορίας. Όπως ήδη ξέρεις, τα χρώματα μεταφέρουν νοήματα και μπορούν να εγείρουν συγκεκριμένα συναισθήματα στον αναγνώστη – όπως θυμό, αγωνία, ηρεμία.
Ταυτόχρονα, ο βαθμός κορεσμού των χρωμάτων επηρεάζει τη ζωντάνια που θα εκπέμπουν τα σκίτσα, ενώ κάποιες παλέτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δηλώσουν τον χρόνο διεξαγωγής των γεγονότων (π.χ. ασπρόμαυρο για το παρελθόν) ή να μεταφέρουν ένα συμβολικό μήνυμα.
Τέλος, οι γραμματοσειρές και η τυπογραφία συνδέονται όχι μόνο με το είδος του διαλόγου σε κάθε σκηνή, αλλά και με τη συνολική αισθητική του comic. Το στυλ του κειμένου, το μέγεθος και η βαρύτητα των γραμματοσειρών, η εναλλαγή ανάμεσα σε κεφαλαία και μικρά διαμορφώνουν ξεκάθαρα τον τόνο και την ατμόσφαιρα της ιστορίας.
Κι αν με δυσκολεύει κάποιο από τα παραπάνω;
Μην ανησυχείς καθόλου! Κανένας δεν μπορεί να είναι τέλειος σε όλα, και εννοείται πως ακόμη και οι κορυφαίοι κομίστες έχουν δίπλα τους κάποιους πιο εξειδικευμένους συνεργάτες. Ανάλογα με τα δυνατά σημεία σου, μπορείς να διαλέξεις έναν από τους ακόλουθους ρόλους:
- Comic artist / Comic illustrator: Ειδικεύεται περισσότερο στην οπτική αφήγηση, τη δημιουργία σκίτσων, την ανάπτυξη των story panels και την ενσωμάτωση των κειμένων στα σχέδια.
- Comic book writer: Ειδικεύεται περισσότερο στη συγγραφή των ιστοριών, την ανάπτυξη των χαρακτήρων και τη δημιουργία των διαλόγων.
- Cartoonist: Ειδικεύεται στο σκιτσάρισμα καρικατούρας ή συγκεκριμένων χαρακτήρων που δεν εντάσσονται απαραίτητα σε μία ιστορία, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς (π.χ. διαφήμιση).
Αρκετοί σκιτσογράφοι αναλαμβάνουν τόσο τη συγγραφή, όσο και τον σχεδιασμό των illustrations, καθώς έχουν την ανάγκη να αποτυπώσουν τις ιδέες τους στο χαρτί από την αρχή μέχρι το τέλος. Ωστόσο, σε κάθε βήμα τις διαδικασίας, συμβουλεύονται επαγγελματίες με πιο ειδικές γνώσεις, προκειμένου το τελικό αποτέλεσμα να είναι άρτιο και ολοκληρωμένο. Το ίδιο εννοείται πως μπορείς να κάνεις και εσύ!
Ποια είναι η επαγγελματική αποκατάσταση για έναν Σκιτσογράφο;
Ένας εικονογράφος-σκιτσογράφος μπορεί να βρει απασχόληση σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους, είτε ως υπάλληλος, είτε ως εξωτερικός συνεργάτης με δικό το γραφείο ή εταιρεία. Οι σκιτσογράφοι-εικονογράφοι ζητούνται συνήθως για θέσεις εργασίας στις παρακάτω επιχειρήσεις:
- Έντυπα μέσα (εφημερίδες, περιοδικά) για τη δημιουργία γελοιογραφιών ή comic strips με χαρακτήρες που σατιρίζουν την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα.
- Εκδοτικούς οίκους για την εικονογράφηση σε εξώφυλλα και εσωτερικές σελίδες βιβλίων – ιδιαίτερα μεγάλη ζήτηση φαίνεται να έχει ο κλάδος των παραμυθιών και των παιδικών βιβλίων.
- Εκδόσεις ή εταιρείες σχεδιασμού που ειδικεύονται στον τομέα των comics, mangas και graphic novels.
- Εταιρείες τηλεοπτικών ή κινηματογραφικών παραγωγών, για την οπτικοποίηση σκηνών ή τη δημιουργία cartoon χαρακτήρων σε κινούμενα σχέδια.
- Εταιρείες web design και web development.
- Διαφημιστικές εταιρείες, animation studios και εταιρείες multimedia για τον σχεδιασμό των storyboards ή την οπτικοποίηση των σεναρίων.
- Ατελιέ γραφικών τεχνών και δημιουργικά γραφεία για τη δημιουργία εντύπων ή αφισών.
- Εκπαιδευτικούς οργανισμούς, όπως εργαστήρια, κέντρα ελευθέρων σπουδών και δια βίου μάθησης, για τη διδασκαλία της τέχνης του σε παιδιά και ενήλικες.
Πώς μπορώ να γίνω Σκιτσογράφος;
Μία καλή βάση για να ασχοληθείς με το αντικείμενο των sketch – comics – cartoon είναι να διαθέτεις ταλέντο στο σχέδιο, αυξημένη αντίληψη της αισθητικής, φαντασία, δημιουργικότητα και χιούμορ, σε συνδυασμό με skills όπως υπομονή, μεθοδικότητα και προσοχή στη λεπτομέρεια.
Όμως, για να πας τις ικανότητές σου ένα βήμα παραπέρα και να μεταμορφωθείς σε έναν επαγγελματία σκιτσογράφο-εικονογράφο, χρειάζεσαι οπωσδήποτε τις κατάλληλες σπουδές.
Αρχικά, παρακολουθώντας τα κατάλληλα μαθήματα σκίτσου, θα μάθεις τις τεχνικές που θα σε βοηθήσουν να καλλιεργήσεις περαιτέρω τις δεξιότητές σου, να αναπτύξεις την αίσθηση της συμμετρίας, των όγκων και των σχημάτων, και να βρεις το ιδιαίτερο προσωπικό σου στυλ. Η τεχνική κατάρτισή σου θα πρέπει να συνδυάζεται και με θεωρητικές γνώσεις γύρω από τα χρώματα, την ιστορία της τέχνης και τα καλλιτεχνικά ρεύματα που επηρέασαν τον κλάδο των comics.
Παράλληλα, είναι σημαντικό να διδαχτείς βασικές αρχές εικονογραφημένης αφήγησης και δημιουργίας χαρακτήρων, προκειμένου να δομείς σωστά τις ιστορίες σου, ενώ στη συνέχεια μπορείς να εξειδικευτείς σε συγκεκριμένες μορφές σκίτσου όπως το γελοιογραφικό, το αναπαραστατικό, το παιδικό ή την καρικατούρα.
Επιπλέον, μέσα από μαθήματα φωτογραφίας, γραφιστικής κινηματογράφου και συγγραφής σεναρίου, θα ξεδιπλώσεις πιο εύκολα τη φαντασία σου, ενώ με την εκμάθηση γραφιστικών προγραμμάτων και ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων, μπορείς να κάνεις το όραμά σου πράξη ακόμα πιο γρήγορα.
Όλα αυτά και ακόμη περισσότερα μπορείς να τα κατακτήσεις με την εγγραφή σου στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σκιτσογραφίας του ΑΚΤΟ, το μοναδικό στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πρόγραμμα Σπουδών στα Comics! Με το υψηλό κύρος του στον κλάδο του Art & Design, το έμπειρο ακαδημαϊκό προσωπικό, τους αναγνωρισμένους τίτλους σπουδών, τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και την άμεση διασύνδεση με την αγορά εργασίας μέσω του Career Office, ο ΑΚΤΟ αποτελεί την κορυφαία επιλογή σπουδών Comics!
Τώρα είναι η ευκαιρία να κάνεις το όνειρό σου πραγματικότητα. Μάθε περισσότερα για τις Σπουδές Sketch-Comics-Cartoon στον ΑΚΤΟ, ανακάλυψε τις διαθέσιμες υποτροφίες και ετοιμάσου να απελευθερώσεις τη δημιουργικότητά σου με την υποστήριξη της μεγαλύτερης κοινότητας καλλιτεχνικών σπουδών στην Ελλάδα!