Η Διπλωματική Εργασία εξετάζει τον μετασχηματισμό του Red Sands Fort, ενός συγκροτήματος εγκαταλελειμμένων θαλάσσιων φρουρίων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις εκβολές του ποταμού Τάμεση, στο ανατολικό τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Απομεινάρι μιας σκοτεινής περιόδου της σύγχρονης ιστορίας και φορτισμένο με το αρνητικό πρόσημο του πολέμου, το Red Sands Fort αποτέλεσε μία ενδιαφέρουσα πρόκληση μελέτης, για τον Σταύρο Σγουρό, αριστούχο απόφοιτο του προπτυχιακού προγράμματος BA (Hons) Interior Architecture του ΑΚΤΟ.
Πρόκειται για ένα εγκαταλελειμμένο συγκρότημα κτιρίων, που έχει αφεθεί στο χρόνο, χάνεται στη σκουριά. Με αυστηρή μορφολογία και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά είναι ένα, μοναδικό στο είδος του, δημιούργημα υψηλής μηχανικής, θυμίζοντας σχέδια Μεταβολιστών για μια Ουτοπική Πόλη.
Η Διπλωματική Εργασία προτείνει μία Επανάχρηση που αφορά στον μετασχηματισμό του Red Sands Fort σε πρότυπους χώρους τουρισμού με έμφαση στη συλλογική κατοίκηση και με την ενσωμάτωση στοιχείων όπως το φως και η θέα. Βασικά κριτήρια στο σχεδιασμό αποτελούν η ιστορία, το φυσικό τοπίο και ο πειραματισμός με δομές, έτσι ώστε η μελέτη να φέρει τους εκάστοτε χρήστες αντιμέτωπους με το χαρακτήρα αποξένωσης που διέπει τον 21ο αιώνα.
Τοποθετημένο σε μία ιδιαίτερη τοποθεσία σχετικά κοντά στο Λονδίνο και έξω από το γραφικό ψαροχώρι Whitstable, το συγκρότημα φρουρίων βρίσκεται στον κόλπο δίπλα στην Kentish Flats Offshore Wind Farm∙ ένα εντυπωσιακό θαλάσσιο αιολικό πάρκο. Το φρούριο προσεγγίζεται αποκλειστικά μέσω θαλάσσης. Η “δυσκολία” πρόσβασης αντιμετωπίζεται σαν πρόσθετο πλεονέκτημα, στην εμπειρία των χρηστών.
Η επανάχρηση προτείνει τη μετατροπή σε πρότυπους χώρους τουρισμού με έμφαση στη συλλογική καταγωγή και την ενσωμάτωση στοιχείων όπως το φως και η θέα.
Στη δομή τα παράθυρα τοποθετούνται στρατηγικά για να εισέλθει το φως στους εσωτερικούς χώρους χωρίς την ανάγκη πρόσθετου τεχνητού φωτισμού κατά τη διάρκεια της ημέρας, επιτυγχάνοντας τη σύνδεση των χώρων με το φυσικό περιβάλλον. Για τους εσωτερικούς χώρους μελετήθηκε η χρήση διακριτικού και ελεγχόμενου φωτισμού για την ενίσχυση της εμπειρίας χαλάρωσης & συλλογικότητας. Η ένταση του φωτός μειώνεται το βράδυ με στόχο την “απόσυρση” από την ένταση του εξωτερικού περιβάλλοντος.
Στη μελέτη το φως έχει (και) συμβολικό χαρακτήρα. Ο φωτισμός στους πύργους λειτουργεί ως εργαλείο που τονίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της τοποθεσίας. Η θέα προς τη θάλασσα και η διάχυση του φυσικού φωτός μέσα από τα ανοίγματα υπογραμμίζουν την απομόνωση και ταυτόχρονα τη σύνδεση του χρήστη με το τοπίο, ενισχύοντας την εμπειρία ανασυγκρότησης & περισυλλογής. Ο φωτισμός (τόσο φυσικός όσο και τεχνητός) αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά σχεδιαστικά εργαλεία και είναι ουσιαστικός για την ενίσχυση της ψυχικής ευημερίας και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης των χρηστών.
Στη σύγχρονη ψυχολογία, ο Abraham Harold Maslow μιλάει για την ιεράρχηση των αναγκών του σύγχρονου ανθρώπου σε 5 κατηγορίες. Φυσιολογικές ανάγκες (στέγη, ύπνος, τροφή), Ανάγκη για προστασία (ασφάλεια, σταθερότητα, ελευθερία), Ανάγκη να αγαπηθεί και να ανήκει κάπου (εμπιστοσύνη, φιλία, έρωτας), Ανάγκη για εκτίμηση από τον περίγυρο (αξιοπρέπεια, ανεξαρτησία, επιτυχία και κοινωνικό στάτους), Ανάγκη για αυτό-πραγμάτωση (μέσα από νέες εμπειρίες, προσωπική εξέλιξη).
Ακολουθώντας αυτό το πρότυπο, η διαμόρφωση του φρουρίου έρχεται να καλύψει τις πρώτες τρεις κατηγορίες. Κάθε πύργος αναλαμβάνει μία αυτόνομη χρήση, που αφορά τον ύπνο, τη σίτιση, την προσωπική υγιεινή, τη διασκέδαση, τη χαλάρωση και όλες οι χρήσεις μαζί περικλείονται από ένα κέλυφος, που προσφέρει ασφάλεια και ελευθερία κίνησης. Η αποφυγή διαχωρισμού της συμβίωσης οδηγεί τους χρήστες στην αναζήτηση εμπιστοσύνης και δημιουργίας κοινωνικών σχέσεων, δημιουργώντας στο Red Sands Fort μία μικρο-κοινωνία.
