Σίγουρα θυμάσαι την πρώτη φορά που βούτηξες το πινέλο σου σε χρώματα και άρχισες να ζωντανεύεις τις ιδέες σου στον καμβά. Σίγουρα έχεις έντονες αναμνήσεις από την τελευταία σου επίσκεψη σε κάποιο μουσείο, όταν κοιτούσες με θαυμασμό τους εντυπωσιακούς πίνακες ζωγραφικής, τις λεπτομέρειες των γλυπτών και τα ξεχωριστά έργα χαρακτικής.
Ίσως, τότε, ήταν που γεννήθηκε μέσα σου η σκέψη ότι μπορείς και εσύ να γίνεις καλλιτέχνης για να κάνεις τον κόσμο λίγο πιο όμορφο με τις δημιουργίες σου. Τώρα πια, ξέρεις ότι η τέχνη είναι για σένα ανάγκη και μέσο έκφρασης, ώστε να επικοινωνείς προς τα έξω τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά σου.
Γνωρίζεις, όμως, πώς μπορείς να μετατρέψεις το ταλέντο σου σε επάγγελμα; Ξέρεις ποια είναι η καθημερινότητα ενός επαγγελματία καλλιτέχνη και τί χρειάζεται για να φτάσεις ψηλά;
Διάβασε τον πλήρη οδηγό μας και ανακάλυψε τις προοπτικές που μπορεί να σου προσφέρει μία καριέρα στον χώρο των Καλών Τεχνών!
Τι ονομάζουμε Καλές Τέχνες;
Ας ξεκινήσουμε από το πιο βασικό ερώτημα – ποιες είναι οι Καλές Τέχνες και γιατί τις αποκαλούμε έτσι;
Καλές Τέχνες ονομάστηκαν αρχικά όσες τέχνες είχαν στόχο τη δημιουργία έργων υψηλής αισθητικής και ομορφιάς. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να ξεχωρίσει τις συγκεκριμένες τέχνες από τις εφαρμοσμένες, δηλαδή εκείνες που παρήγαγαν πρακτικά έργα, τα οποία εξυπηρετούσαν καθημερινές ανάγκες και λειτουργικότητες.
Πλέον, ένα είδος τέχνης αποκαλείται “Καλή” με κριτήριο όχι την ποιότητά του, αλλά την ακρίβεια, την τεχνική αρτιότητα, την προσοχή και τη λεπτομέρεια που απαιτείται από τον καλλιτέχνη για την ολοκλήρωση ενός έργου.
Ιστορικά, στην κατηγορία των Καλών Τεχνών ανήκαν 5 βασικά είδη: η ζωγραφική, η γλυπτική, η αρχιτεκτονική, η μουσική και η ποίηση. Σήμερα, ωστόσο, το πεδίο έχει διευρυνθεί αρκετά, αφού η εμφάνιση νέων μέσων όπως η φωτογραφία, το βίντεο και το digital art έδωσαν καινοτόμα εργαλεία στους δημιουργούς για να εκφράζουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες.
Οι εννέα Καλές Τέχνες, σήμερα, είναι οι εξής: Αρχιτεκτονική, Γλυπτική, Εικαστικές τέχνες (Ζωγραφική – Χαρακτική), Λογοτεχνία & Ποίηση, Μουσική, Θέατρο (Όπερα – Χορός), Κινηματογράφος, Φωτογραφία και Κόμικς.
Σε αντίθεση με τις προσεγγίσεις του παρελθόντος, οι σύγχρονες Καλές Τέχνες επιτρέπουν στους εικαστικούς καλλιτέχνες να αντλούν στοιχεία από διάφορα στυλ και ρεύματα, αλλά και να συνδυάζουν πολλά διαφορετικά μέσα (mixed media) κατά τη δημιουργική διαδικασία. Επιπλέον, πέρα από το τελικό αποτέλεσμα,σήμερα δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις ιδέες, στα νοήματα και τα υλικά που χρησιμοποιεί ένας δημιουργός, ενώ σε πολλές περιπτώσεις ζητείται η ενεργή αλληλεπίδραση των θεατών με το έργο και όχι η απλή παρατήρησή του.
Τι κάνει ένας εικαστικός καλλιτέχνης;
Ένας εικαστικός καλλιτέχνης μπορεί να εξειδικευτεί σε έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω τομείς:
Ζωγραφική – Σχέδιο
Στο μυαλό των περισσοτέρων μας, η φράση “εικαστικός καλλιτέχνης” είναι συνδεδεμένη άμεσα με τη ζωγραφική. Με οδηγό τη φαντασία του, ο ζωγράφος φιλοτεχνεί εικόνες εμπνευσμένες από τον πραγματικό κόσμο ή αφηρημένα στοιχεία, αποτυπώνοντάς τα με χρώμα σε μουσαμά, χαρτί, ξύλο και άλλα υλικά. Ωστόσο, ένας επαγγελματίας εικαστικός δεν περιορίζεται απαραίτητα στη ζωγραφική, αλλά σχεδιάζει κιόλας, αφού τα σχέδιά του αποτελούν την αφετηρία κάθε εντυπωσιακού πίνακα.
Γλυπτική
Ενώ ο ζωγράφος εστιάζει στη δημιουργία έργων σε δύο διαστάσεις, ο γλύπτης παράγει κυρίως τρισδιάστατες μορφές, όπως αγάλματα ή ανάγλυφες παραστάσεις. Η εργασία του μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους: λαξεύοντας μάρμαρο ή πέτρα, σκαλίζοντας ξύλο, πλάθοντας πηλό ή χυτεύοντας μέταλλο σε καλούπια.
Χαρακτική
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εξειδικεύσεις, το επάγγελμα του χαράκτη επικεντρώνεται στην κατασκευή επιγραφών και σφραγίδων ή στην χάραξη σχεδίων σε διάφορες επιφάνειες. Αυτό που διακρίνει τη συγκεκριμένη τέχνη από τη ζωγραφική και τη γλυπτική είναι η δυνατότητα αναπαραγωγής έργων σε αντίτυπα – κυρίως μικρού μεγέθους – μέσα από τις λεγόμενες “μήτρες”.
Νέα μέσα
Αποτελεί τον πιο σύγχρονο κλάδο των εικαστικών τεχνών και ίσως τον πιο διευρυμένο. Φως, χρώμα, ήχος, κίνηση, διάδραση – όλα γίνονται ένα και όλα είναι δυνατά χάρη στα νέα μέσα. Οι καλλιτέχνες πλέον μπορούν να μεταχειρίζονται τη φωτογραφία, το βίντεο και τα συνεχώς εξελισσόμενα τεχνολογικά μέσα για να δημιουργούν εγκαταστάσεις (installations) που κεντρίζουν το ενδιαφέρον του κοινού.
Ποιες είναι οι επαγγελματικές προοπτικές ενός αποφοίτου Καλών Τεχνών;
Αν ονειρεύεσαι μία καριέρα στον χώρο των Καλών Τεχνών, όμως προβληματίζεσαι σχετικά με το ζήτημα της επαγγελματικής αποκατάστασης, σου έχουμε καλά νέα! Όποια εξειδίκευση κι αν επιλέξεις, να ξέρεις ότι μπροστά σου ανοίγεται ένας δρόμος γεμάτος ενδιαφέρουσες προοπτικές!
Ξεκινώντας από το πιο προφανές, μπορείς να ακολουθήσεις τη διαδρομή του επαγγελματία καλλιτέχνη, ανοίγοντας εργαστήριο μόν@ σου ή σε συνεργασία με άλλους συναδέλφους. Στο πλαίσιο αυτό, όχι μόνο θα βάζεις την υπογραφή σου στις δικές σου δημιουργίες, αλλά θα μπορείς να τις παρουσιάζεις στο κοινό μέσα από εκθέσεις ή ακόμα και να τις πωλείς σε συλλέκτες έργων τέχνης.
Έπειτα, πολλοί εικαστικοί απασχολούνται στον χώρο των ευρύτερων δημιουργικών επαγγελμάτων. Για παράδειγμα, μπορείς να αναλάβεις την εικονογράφηση εντύπων ή βιβλίων, την παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού για διαφημίσεις, τηλεοπτικές σειρές, κινηματογραφικές ταινίες ή θεατρικές παραστάσεις, τη διαχείριση εκθεσιακών χώρων ή γκαλερί, και ακόμη περισσότερα.
Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα απασχόλησης στον τομέα της εκπαίδευσης, όπου μπορείς να εργαστείς ως δάσκαλος ή καθηγητής σε σχολεία, ακαδημίες και εργαστήρια τέχνης.
Πώς μπορώ να σπουδάσω Εικαστικά;
Στην Ελλάδα, υπάρχουν αρκετές πανεπιστημιακές σχολές Καλών Τεχνών που προσφέρουν ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εκπαίδευση, όπως είναι η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Θεσσαλονίκη, ή το Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης στα Ιωάννινα.
Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες πανεπιστημιακές σχολές, τα τμήματα Καλών Τεχνών δεν ακολουθούν το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά διαθέτουν δικές τους εισαγωγικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται τον Σεπτέμβριο. Εκεί, οι υποψήφιοι καλούνται να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους και να δημιουργήσουν εικαστικά έργα τα οποία αξιολογούνται από μία ειδική επιτροπή.
Πέρα, όμως, από τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπάρχουν και πολλές αξιόλογες ιδιωτικές σχολές που ξεχωρίζουν για τη μακροχρόνια εμπειρία τους στον χώρο των Καλών Τεχνών. Μέσα από το πρόγραμμα Fine Art and New Media, ο ΑΚΤΟ προσφέρει στους σπουδαστές/τριες του έναν συνδυασμό θεωρητικών γνώσεων και πρακτικής εμπειρίας που αγγίζει όλο το φάσμα της σύγχρονης τέχνης.
Η διακεκριμένη ακαδημαϊκή ομάδα του ΑΚΤΟ ενθαρρύνει τους σπουδαστές/τριες να καλλιεργήσουν τις δεξιότητές τους και να πειραματιστούν με νέες τεχνικές, ώστε να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη, την ερευνητική τους ικανότητα και την αντίληψή τους γύρω από τον αντίκτυπο της τέχνης στο σύγχρονο κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι.
Και όλα αυτά, μέσα σε άρτια εξοπλισμένες υποδομές με καλλιτεχνικά εργαστήρια, βιβλιοθήκες και αίθουσες υπολογιστών, αλλά – κυρίως – με τη βοήθεια μίας υποστηρικτικής και ενεργής κοινότητας τέχνης.
Κάνε, λοιπόν, το βήμα που τόσο επιθυμείς και ξεκίνησε τις σπουδές σου στις Καλές Τέχνες! Μάθε όλα όσα πρέπει να ξέρεις για το πρόγραμμα Fine Art and New Media του ΑΚΤΟ, ενημερώσου για τις διαθέσιμες υποτροφίες και γίνε μέλος της μεγαλύτερης κοινότητας Art & Design στην Ελλάδα!